YADDA AKE SHAGULGULAN SALLAH A ƘASAR HAUSA
Hausawa nacewa 'Sallah biki, ɗaya Rana'. Ma'ana, Sallah wani lokaci ne na biki duk da kasancewar Rana ɗaya akeyin Sallah ɗin.
Sallah ibada ce da addinin musulunci ya sunnata, wadda aduk shekara akeyi sau biyu, babba da ƙarama, to amma anan ƙasar Hausa ba ibadar ƙaɗai akeyi ba, ana haɗawa ma harda wasu lamurori na biki. Akwai abubuwa kala-kala da akeyinsu a lokacin wannan biki, wasunsu ma har mutane na ɗaukarsu a matsayin abubuwa na addini, alhali kuwa na al'ada ne. Wanda kuma hakan ke nuni da cewa irin shagalin bikin dake tattare da ranar Sallah tun da jimawa yske anan ƙasar Hausa.
Daga cikin abubuwan da akeyi don bikin sallah akwai:
1. Ɗinkin sabbin kayan Sallah
Tun kafin ranar sallah zakaga mutane nayin tanajin sabbin kaya dasu da iyalansu wanda zasu sanya domin murnar zagayowar wannan lokacin biki da ibada mai albarka.
2. Tanajin Kayam miya
Sallah biki ce, a biki kuwa an sani anaci ana sha. Don haka tun kafin isowarta zakaga mutane na tanajin kayan abinci da nasha wanda za'ayi amfani dasu a lokacin wannan biki mai albarka.
3. Tanajin Rago a sallar layya
A lokacin gabatowar babbar sallah, kasuwanni na cika da dabbobi misalin rakuma, shanu da kuma raguna. Hakan nada nasaba da abinda yazo a koyarwar addinin islama na yanka rago ko dabba mai lafiya don yin hadaya da ake kira layya a lokacin wannan biki.
4. Zuwa idi ranar sallah
Idan ranar sallah tazo, maza da mata, yara da manya na sanya sabbin kaya, suci ado da komai sabbi gwargwadon sukunin da mutum yake dashi sannan a tafi bayan gari, zuwa wani fili da aka ware wanda ake kira masallacin idi. Anan ne ake sallatar sallah raka'o'i biyu mai ɗauke da kabbarori, watau faɗin 'Allahu Akbar Allahu Akbar' aƙalla guda goma sha biyu baki ɗaya. Idan an idar, sai kaga mutane sun cika da murna suna gaisawa da juna, daga nan sai liman yayi nasiha garesu sannan su dawo gida.
5. Abinci ranar sallah
Akwai abinci da ake girkawa a ranar babbar sallah, koda yake wasu basa yin girkin sai kashe gari.
Wannan abinci shine ake rarrabawa gida-gida na maƙwabta da ƴanuwa.
A lokacin da ake da sukuni a gari, a kusan kowanne gida anayin wannan girkin, suna kuma rarrabawa izuwa makwabta. Tayadda zakaga an tara abinci kala kala misalin funkasau, tuwo, waina, shinkafa da sauransu a mazubai.
6. Yanka rago
Ana dawowa daga sallar idin babbar sallah ake yanka ragon layya ko kuma duk dabbar da aka tanadar domin yin wannan hadaya da ita. Liman ne ke fara yanka nashi a masallacin idi. Daga nan kuma sai a shiga gyaran dabbar. Zuwa kashe garin sallah sai a shiga suya.
7. Ziyara Gidan ƴanuwa da abokan arzika
Ana ziyara zuwa gidajen ƴanuwa da abokan arziƙa a lokacin bikin sallah. Anan ne kuma ake bada goron sallah, koda yake yanzu an sauya abin, kusan kuɗi ake bayarwa yayin wannan ziyara.
Wanda yafi wani ƙarfi shine ke bayar da wannan kyauta. Don haka a wani lokacin, wanda yaje ziyara ke bayarwa, yayin da a wani juyin wanda aka zowa ne ke bayarwa.
8. Zuwa kallon Hawan sallah
Mazauna manyan birane dake nan ƙasar hausa suna zuwa gidan sarki domin kallon hawan sallah.
A kano, sarki nayin hawa bayan saukowa daga masallacin idi da ake kira 'Hawan daushe'. Daga baya kuma sai hawa masu suna hawan nasarawa, hawan ɗorayi, hawan fanisau su biyo baya.
9. Zuwa wuraren shagulgula
misalin gidan zoo
Yara da manya kanje wuraren da aka kawwame don yin shagalin sallah, inda akasari makaɗa da mawaka da masu barkwanci ke taruwa don nishaɗantar da al'umma.
Misalin irin wannan wuri a kano shine gidan namun daji da akafi kira da gidan zoo. Inda yara da manya ke taruwa don kallon namun daji, wasu kuma ke zagayawa wurin kallon makaɗan kalangu da makaɗan zamani.
Hausawa nacewa 'Sallah biki, ɗaya Rana'. Ma'ana, Sallah wani lokaci ne na biki duk da kasancewar Rana ɗaya akeyin Sallah ɗin.
Sallah ibada ce da addinin musulunci ya sunnata, wadda aduk shekara akeyi sau biyu, babba da ƙarama, to amma anan ƙasar Hausa ba ibadar ƙaɗai akeyi ba, ana haɗawa ma harda wasu lamurori na biki. Akwai abubuwa kala-kala da akeyinsu a lokacin wannan biki, wasunsu ma har mutane na ɗaukarsu a matsayin abubuwa na addini, alhali kuwa na al'ada ne. Wanda kuma hakan ke nuni da cewa irin shagalin bikin dake tattare da ranar Sallah tun da jimawa yske anan ƙasar Hausa.
Daga cikin abubuwan da akeyi don bikin sallah akwai:
1. Ɗinkin sabbin kayan Sallah
Tun kafin ranar sallah zakaga mutane nayin tanajin sabbin kaya dasu da iyalansu wanda zasu sanya domin murnar zagayowar wannan lokacin biki da ibada mai albarka.
2. Tanajin Kayam miya
Sallah biki ce, a biki kuwa an sani anaci ana sha. Don haka tun kafin isowarta zakaga mutane na tanajin kayan abinci da nasha wanda za'ayi amfani dasu a lokacin wannan biki mai albarka.
3. Tanajin Rago a sallar layya
A lokacin gabatowar babbar sallah, kasuwanni na cika da dabbobi misalin rakuma, shanu da kuma raguna. Hakan nada nasaba da abinda yazo a koyarwar addinin islama na yanka rago ko dabba mai lafiya don yin hadaya da ake kira layya a lokacin wannan biki.
4. Zuwa idi ranar sallah
Idan ranar sallah tazo, maza da mata, yara da manya na sanya sabbin kaya, suci ado da komai sabbi gwargwadon sukunin da mutum yake dashi sannan a tafi bayan gari, zuwa wani fili da aka ware wanda ake kira masallacin idi. Anan ne ake sallatar sallah raka'o'i biyu mai ɗauke da kabbarori, watau faɗin 'Allahu Akbar Allahu Akbar' aƙalla guda goma sha biyu baki ɗaya. Idan an idar, sai kaga mutane sun cika da murna suna gaisawa da juna, daga nan sai liman yayi nasiha garesu sannan su dawo gida.
5. Abinci ranar sallah
Akwai abinci da ake girkawa a ranar babbar sallah, koda yake wasu basa yin girkin sai kashe gari.
Wannan abinci shine ake rarrabawa gida-gida na maƙwabta da ƴanuwa.
A lokacin da ake da sukuni a gari, a kusan kowanne gida anayin wannan girkin, suna kuma rarrabawa izuwa makwabta. Tayadda zakaga an tara abinci kala kala misalin funkasau, tuwo, waina, shinkafa da sauransu a mazubai.
6. Yanka rago
Ana dawowa daga sallar idin babbar sallah ake yanka ragon layya ko kuma duk dabbar da aka tanadar domin yin wannan hadaya da ita. Liman ne ke fara yanka nashi a masallacin idi. Daga nan kuma sai a shiga gyaran dabbar. Zuwa kashe garin sallah sai a shiga suya.
7. Ziyara Gidan ƴanuwa da abokan arzika
Ana ziyara zuwa gidajen ƴanuwa da abokan arziƙa a lokacin bikin sallah. Anan ne kuma ake bada goron sallah, koda yake yanzu an sauya abin, kusan kuɗi ake bayarwa yayin wannan ziyara.
Wanda yafi wani ƙarfi shine ke bayar da wannan kyauta. Don haka a wani lokacin, wanda yaje ziyara ke bayarwa, yayin da a wani juyin wanda aka zowa ne ke bayarwa.
8. Zuwa kallon Hawan sallah
Mazauna manyan birane dake nan ƙasar hausa suna zuwa gidan sarki domin kallon hawan sallah.
A kano, sarki nayin hawa bayan saukowa daga masallacin idi da ake kira 'Hawan daushe'. Daga baya kuma sai hawa masu suna hawan nasarawa, hawan ɗorayi, hawan fanisau su biyo baya.
9. Zuwa wuraren shagulgula
misalin gidan zoo
Yara da manya kanje wuraren da aka kawwame don yin shagalin sallah, inda akasari makaɗa da mawaka da masu barkwanci ke taruwa don nishaɗantar da al'umma.
Misalin irin wannan wuri a kano shine gidan namun daji da akafi kira da gidan zoo. Inda yara da manya ke taruwa don kallon namun daji, wasu kuma ke zagayawa wurin kallon makaɗan kalangu da makaɗan zamani.
No comments:
Post a Comment