Tarihin Damagaram.
Muƙala akan Damagaram.
Tsawon lokaci daya shuɗe, labarin baka ya faɗa mana tsawon lokaci daya gabata, wasu mafarauta guda biyu (daga yankin Kelle, cikin Kutus) a lokacin tafiyarsu suna neman wasa suka risƙi ƙasar dana ambata Damagaran.
Watarana, sai kowannen su yayi shawarar farauta daban da ɗanuwansa. Don haka suka rabu, rabuwar kuma mai tsayi.
Rannan, sai ɗaya daga maharban ya tafi neman tsohon abokin sa, daga ƙarshe ya same shi yana share ciyaye.
Bayan haɗuwarsu suka gaisa, sai fira ta shiga tsakanin su. Shine sai mafarucin yake tambayar abokin sa daya tarar cikin yaren Kanuri da cewa 'Daa maa grimi?' Ma'ana, 'shin nama kaci ne?'.
Sai kuwa aka sanyawa wannan ƙauye wannan suna, daga baya Hausawa suka tanƙwara sunan tare da soma kiran sa 'Damagaram'.
NB: Gundumar Damagaram jerin wasu ƙauyuka ne dake ƙarƙashin shugabancin Maalam da magadansa kafin samar da daula a Zinder.
Daga cikin ƙauyukan akwai: Damagaram, Gorgore, Dumummuge, Ciihanza, Gaafati, Magarya, Lautey, Albarkaaram, Kaasamma, Baadaraaaka, Ganesku, Kirshiyaa.
Maalam, shine wanda ya samar da daular Zinder bayan ya baro ƙasar sa Bornu, ya sauka a ƙauyen Damagaram. Kimanin mil dubu tamanin nesa danan, sai wani maharbin haifaffen Borno yabi da ambaton ƴan gargajiya, yazo domin ƙirƙirar ƙauyen Zinder wanda turawan mulkin Mallaka suka rinƙa kira da suna Zinder.
Me yasa wannan suna?
Barth, wanda ya rubuto sunan da 'scinder', ya ambaci sunan a matsayin birnin da Sarkin Damagaram ke da zama ne, kuma har yanzu kuwa anan yake da zama.
Bayan shi, sai Monteil, Foureau, da Lamy suka zaɓi kalmar Zinder domin sanyawa birnin Sarki, ko ace, sunan gari ɗaya daga maƙwabta ne har zuwa yau ya samar da suna Zinder.
Haka abin yake ga Landeroin, wanda a farƙon ƙarni ya zauna a ƙasar, shi da Kanal Abadie da Serre na Reivers.
Don haka har zuwa lokacin da turawan mulkin mallaka na faranshi suka ƙwace Damagaram, tare da kafuwar Zinder a ƙasar, Mutanen Zongoo, waɗanda asalinsu daga sansanin Tuareg suke, sun zamo maƙwabta na mafi yawan baƙi, a wuraren da a baya can ba sa cikin birnin Zinder.
NB: Ana kiran Gundumar da Sarki ke zaune Birni, tunda Sarki Tanimun ya gina ganuwa data zagaye birninsa.
Wannan GANUWA da hausa ita ake kira Birni, (ko Garu) daga baya aka faɗaɗa ta inda har kalmar Birni ke nufin gari.
A yanzu, karɓaɓɓen sunan Damagaram shine Zinder. Amma ƴan asalin garin suna cigaba da amfani da kalmar Damagaram wajen wakiltar Zinder. Domin rarrabewa tsakanin birnin Damagaram da kuma ƙasar Damagaram kuwa, sukan ambaci 'Kasal Damagaram' domin nuni da ƙasar Damagaram.
Yaya Garun yake?
A ranar 6 ga watan Nuwamba, birnin Zinder yake wakiltar manyan kusurwowi uku, da katangunsa a baubauɗe, da zagayayyun kusurwowi kimanin faɗin murabba'i 125 na hecta, a zagaye da katangun ƙasa masu tsayin mita 9 zuwa 10 gwargwadon tudun ƙasar wajen, sai kuma kimanin mita 12 zuwa 14 na kauri a kwance, amma suna siririntuwa a tsaye daga ƙasa zuwa sama inda yake komawa kusan santimeta 50 zuwa 60.
Wannan katanga kusan dukkanta an ƙawata ta da siffar haƙoran zarto daga sama, daga wajen katangun kuwa a kwance ya samu zagayawar magudanar ruwa ne wanda akan yi musu wajen zuba jefi jefi.
Daga ciki kusa da ƙofa kuwa, ƙasan katangar na da kauri, saboda dandazon ruɓaɓɓun ciyayi, sannan katangun sun sirance daga sama, kimanin mita 1 ko 2 zuwa wani faffaɗan wuri da akanyi kamar bencin zama don maharba kibbau da masu jefa masu .
An yanki wani tsagi daga Masarautar Zinder ta André Salifou
Muƙala akan Damagaram.
Tsawon lokaci daya shuɗe, labarin baka ya faɗa mana tsawon lokaci daya gabata, wasu mafarauta guda biyu (daga yankin Kelle, cikin Kutus) a lokacin tafiyarsu suna neman wasa suka risƙi ƙasar dana ambata Damagaran.
Watarana, sai kowannen su yayi shawarar farauta daban da ɗanuwansa. Don haka suka rabu, rabuwar kuma mai tsayi.
Rannan, sai ɗaya daga maharban ya tafi neman tsohon abokin sa, daga ƙarshe ya same shi yana share ciyaye.
Bayan haɗuwarsu suka gaisa, sai fira ta shiga tsakanin su. Shine sai mafarucin yake tambayar abokin sa daya tarar cikin yaren Kanuri da cewa 'Daa maa grimi?' Ma'ana, 'shin nama kaci ne?'.
Sai kuwa aka sanyawa wannan ƙauye wannan suna, daga baya Hausawa suka tanƙwara sunan tare da soma kiran sa 'Damagaram'.
NB: Gundumar Damagaram jerin wasu ƙauyuka ne dake ƙarƙashin shugabancin Maalam da magadansa kafin samar da daula a Zinder.
Daga cikin ƙauyukan akwai: Damagaram, Gorgore, Dumummuge, Ciihanza, Gaafati, Magarya, Lautey, Albarkaaram, Kaasamma, Baadaraaaka, Ganesku, Kirshiyaa.
Maalam, shine wanda ya samar da daular Zinder bayan ya baro ƙasar sa Bornu, ya sauka a ƙauyen Damagaram. Kimanin mil dubu tamanin nesa danan, sai wani maharbin haifaffen Borno yabi da ambaton ƴan gargajiya, yazo domin ƙirƙirar ƙauyen Zinder wanda turawan mulkin Mallaka suka rinƙa kira da suna Zinder.
Me yasa wannan suna?
Barth, wanda ya rubuto sunan da 'scinder', ya ambaci sunan a matsayin birnin da Sarkin Damagaram ke da zama ne, kuma har yanzu kuwa anan yake da zama.
Bayan shi, sai Monteil, Foureau, da Lamy suka zaɓi kalmar Zinder domin sanyawa birnin Sarki, ko ace, sunan gari ɗaya daga maƙwabta ne har zuwa yau ya samar da suna Zinder.
Haka abin yake ga Landeroin, wanda a farƙon ƙarni ya zauna a ƙasar, shi da Kanal Abadie da Serre na Reivers.
Don haka har zuwa lokacin da turawan mulkin mallaka na faranshi suka ƙwace Damagaram, tare da kafuwar Zinder a ƙasar, Mutanen Zongoo, waɗanda asalinsu daga sansanin Tuareg suke, sun zamo maƙwabta na mafi yawan baƙi, a wuraren da a baya can ba sa cikin birnin Zinder.
NB: Ana kiran Gundumar da Sarki ke zaune Birni, tunda Sarki Tanimun ya gina ganuwa data zagaye birninsa.
Wannan GANUWA da hausa ita ake kira Birni, (ko Garu) daga baya aka faɗaɗa ta inda har kalmar Birni ke nufin gari.
A yanzu, karɓaɓɓen sunan Damagaram shine Zinder. Amma ƴan asalin garin suna cigaba da amfani da kalmar Damagaram wajen wakiltar Zinder. Domin rarrabewa tsakanin birnin Damagaram da kuma ƙasar Damagaram kuwa, sukan ambaci 'Kasal Damagaram' domin nuni da ƙasar Damagaram.
Yaya Garun yake?
A ranar 6 ga watan Nuwamba, birnin Zinder yake wakiltar manyan kusurwowi uku, da katangunsa a baubauɗe, da zagayayyun kusurwowi kimanin faɗin murabba'i 125 na hecta, a zagaye da katangun ƙasa masu tsayin mita 9 zuwa 10 gwargwadon tudun ƙasar wajen, sai kuma kimanin mita 12 zuwa 14 na kauri a kwance, amma suna siririntuwa a tsaye daga ƙasa zuwa sama inda yake komawa kusan santimeta 50 zuwa 60.
Wannan katanga kusan dukkanta an ƙawata ta da siffar haƙoran zarto daga sama, daga wajen katangun kuwa a kwance ya samu zagayawar magudanar ruwa ne wanda akan yi musu wajen zuba jefi jefi.
Daga ciki kusa da ƙofa kuwa, ƙasan katangar na da kauri, saboda dandazon ruɓaɓɓun ciyayi, sannan katangun sun sirance daga sama, kimanin mita 1 ko 2 zuwa wani faffaɗan wuri da akanyi kamar bencin zama don maharba kibbau da masu jefa masu .
An yanki wani tsagi daga Masarautar Zinder ta André Salifou