NAƘULƘULAN GWAGGO MAI KARATU

ALEWA IRIN TA DA: NAƘULƘULAN GWAGGO MAI KARATU
DAGA
LITTAFIN HIKAYOYIN KARFAFA ZUKATA NA MALLAM AMINU KANO
Aure abu ne wanda yake da siffa daban da kowanne irin al'amari. Kuma yadda mata suke kallon sa ba kaɗan ne ba. Amma a duk sha'anin aure ba abu mai ciwo irin kishiya.
  A hakan ne har ake magance-magance, da tsubbace-tsubbace da sauran camfe-camfe. Har su matan sun ƙago malama mai koya musu karatu na zama da miji balle idan tana da kishiya.
   Irin wannan malama ana kiran ta da suna 'Gwaggo mai karatu'. Za ka gan ta tana shiga gidahe ta sadu da mata, shi mai gida yana can yana shirmensa.
   Galibin karatun da matan ke koyarwa bai shafi koya addini ba. Da yawan sa karatun samun miji ne a hannu.
  Ga misali:
   Bismillahi lomilo,
   Lomilo-milo cilo,
   Locilo Balarabe,
  Al-sahlu wali,
  Malandi, Malandi,
   Malandi, Malam Hassan,
   Gwaggo ce, jure,
    Matalulu, tayayye, almala kusar.
A camfin, an ce idan mace ta karanta wannan sau bakwai ta tofa akan matashin kan mijin, da zarar ya ɗora kan sa akai za ta malleshi.
Idan kuma sun yi faɗa ne wanda har ya kai ta ga yin yaji, akwai naƙalin da ake yi wanda zai sa miji da kansa ya dawo yana godo don ta dawo.
Ga misalin sa:
   Alhamdu Lillahi,
 Rabbi da alamina,
Yaushe ka je garinmu,
Domin me, domin me,
Domin karfata da cinya,
 Ba zan zauna ƙasar ɗiyan ba,
  Taken ɗiyan da ɗauri, galadiman,
  Ɗiyan nasara,
   Da tsohuwar gidanmu,
    Ta taushe ni kan giginya,
    In faɗo in karye,
    Ban faɗo ba ta ji kunya,
    Ku dubi kdo yana kashin dirka,
    Na awaki ba ma saniya ba,
    Da a gamo, da gamo,
    Wata buta ta ishi malam,
   Magurji bida.

Idan za a shiga ɗakin kishiya kuwa, ga addu'ar da matan ke koyarwa a rinƙa yi:
   Ramani
   Tatumani
    Abu-adani.

Karatun shiga banɗaki kuwa shine:
   Digirgishili,
    Digirgishila.